Η Ιστορία της Ξυλογραφίας

Το 1796 στο Μόναχο, ο Τσέχος AIois SenefeIder στην προσπάθειά του να τυπώσει με ανέξοδο τρόπο τα θεατρικά του έργα, ανακαλύπτει και εφαρμόζει τη Λιθογραφία. Είναι μια σπουδαία επινόηση που έμελλε να παίξει τον βασικότερο ρόλο στην εξέλιξη των Γραφικών Τεχνών στην εποχή μας. Η Λιθογραφία ανήκει στην επίπεδη φόρμα εκτύπωσης. Στη Λιθογραφία δεν υπάρχουν κοίλα ούτε ανάγλυφα. Η εικόνα που θα τυπωθεί, όσο και τα μέρη που αντιστοιχούν στα άσπρα, βρίσκονται στο ίδιο επίπεδο. Η αρχή της Λιθογραφίας στηρίζεται στο φυσικό φαινόμενο ότι το λίπος διώχνει το νερό.
Επάνω σε µια ειδική πέτρινη πλάκα από ασβεστόλιθο ύψους 5-10 εκ. που έχει τριφτεί καλά για να είναι επίπεδη λεία και καθαρή, σχεδιάζεται με ειδικό λιπαρό κραγιόνι ή χημική μελάνη αυτό που πρόκειται να τυπωθεί. Το σχέδιο στερεώνεται στην επιφάνεια της πέτρας με διάλυμα αραβικής γόμας και νιτρικού οξέος, η πλάκα βρέχεται και μελανώνεται με κύλινδρο. Το μελάνι εκτυπώσεως πιάνει μόνο εκεί όπου η πλάκα είναι λιπασμένη με το κραγιόνι ή τη χημική, ενώ στα υπόλοιπα σημεία το νερό εμποδίζει το μελάνι να πιάσει. Τοποθετείται με προσοχή το χαρτί επάνω στη μελανωμένη επιφάνεια και τυπώνεται στο λιθογραφικό πιεστήριο. Από τα πρώτα χρόνια της Λιθογραφίας χρησιμοποιούνται και φύλλα τσίγκου ή αλουμινίου αντί για τις βαριές λιθογραφικές πέτρες. Και στη Λιθογραφία για να γίνει ένα χρωματιστό έργο πρέπει να σχεδιαστούν και να τυπωθούν τόσες πλάκες όσα και τα χρώματα του έργου.
Το χειροκίνητο πιεστήριο που σχεδίασε ο Αίοί» Senefelder αντικαθίσταται ήδη το 1850 από το μηχανοκίνητο πιεστήριο και γύρω στο 1904 εμφανίζονται οι πρώτες μηχανές Offset σε συνδυασμό με την εμφάνιση της φωτογραφίας. Η μέθοδος εκτύπωσης Offset ανήκει στην επίπεδη φόρμα εκτύπωσης και είναι μια παραγωγική εφαρμογή της λιθογραφικής μεθόδου. Μπορεί ωστόσο να είναι καλλιτεχνική μέθοδος αν ο καλλιτέχνης σχεδιάσει ο ίδιος πάνω στον τσίγκο χωρίς να χρησιμοποιήσει φωτομηχανική αναπαραγωγή.
*Βιβλιογραφία: Το Γνήσιο Χαρακτικό Έργο. Επιμελητήριο Εικαστικών Τεχνών Ελλάδος.